Spesifik immun yanıt oluşturmak için; hayvana kontrollü olarak, uygun doz ve yolla immunojen erilmesine AŞILAMA denir.
Aşılama Öncesi Dikkat Gerektiren Noktalar
• Sürünün genel sağlık durumu gözden geçirilmelidir.
• Sürü aşı yapılma aşamasında herhangi bir hastalık belirtisi gösteriyor ise aşılanmamalıdır.
• Çevredeki salgın hastalıklar dikkate alınmalıdır.
• Çiftlikteki hijyen ve sevk-idare durumu kontrol edilmelidir.
• Önceden uygulanan aşılar takip edilmelidir.
Uygulama Sırasındaki Faktörler
• Aşıyı uygulayan kişi bilgili ve tecrübeli olmalıdır.
• Prospektüsler dikkatli okunmalı ve üretici firmanın önerilerine uyulmalıdır.
• Aşılamalar günün serin saatlerinde yapılmalıdır.
İçme Suyu ile Aşılama Yapıldığında Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar
• Aşılamadan en az iki saat önce su verilmemelidir.
• Aşı ile beraber verilecek suyun hayvanların iki saat içinde tüketebilecekleri miktarda olması
gerekir.
• Su temiz, klorsuz, yumuşak ve herhangi bir kimyasal madde içermemeli, su klorlu ise 1-2 gün bekletilmeli ve ondan sonra aşılamada kullanılmalıdır.
• Aşılama suyuna 1/40 oranında yağsız süt ya da 2 gr/lt hesabı ile süt tozu katılmalıdır.
• Suluklar deterjansız temiz su ile fırçalanarak temizlenmelidir.
Püskürtme Yöntemiyle Aşı Uygulamasında Dikkat Edilecek Noktalar
• Kümesin havalandırma sistemi yeterli olmalıdır.
• Sürüde solunum yoluyla ilgili herhangi bir hastalık bulunmamalıdır.
• Aşılama sırasında kümesin havalandırma sistemi kapatılmalı, aşılamadan 30-60 dakika sonra açılmalıdır. Sıcak havalarda bu süre kısaltılabilir.
• Kullanılacak alet amaca uygun ve damlacık büyüklüğü mikometreden küçük olmalıdır.
Aşılamalar da Yetersiz Bağışıklık Nedenleri
• İmmun sistem gelişmeden erken dönemde aşılama
• Maternal antikorların aşıyı nötralize etmesi
• Herhangi bir nedenle immunosupresyon
• Kötü bakım-besleme ve hijyenik koşullar
Uygulama Hataları
• Deneyimsiz kişilerin uygulaması
• Prospektüse uyulmaması
• Son kullanma tarihi geçmiş aşıların kullanılması
• Aşının fazla veya az sulandırılması
• Her hayvanın eşit ve tam doz aşılanmaması
HASTALIKLARA GÖRE SEÇİLECEK AŞILAMA YÖNTEMLERİ
• Gaga daldırma yöntemi ile aşılama: Newcastle, İnfeksiyöz Bronşitis
• Sprey yöntemi ile aşılama: Newcastle, İnfeksiyöz Bronşitis, Gumboro
• İçme suyu yöntemi ile aşılama: Newcastle, İnfeksiyöz Bronşitis, Gumboro, Enfeksiyöz Laringotrachetis, Avian Encephalomyelitis
• Enjeksiyon yöntemi ile aşılama: Newcastle, İnfeksiyöz Bronşitis, Gumboro, Marek hastalığı, EDS-76, İnfeksiyöz Koriza, Tifo, Koli, Kolera, Mikoplazma
• Folliküler yöntem ile aşılama: Tavuk çiçeği, Enfeksiyöz Laringotrachetis
• Kanat zarına batırma yöntemi ile aşılama : Tavuk çiçeği
• Kloakal yöntemle aşılama: Enfeksiyöz Laringotrachetis
NEWCASTLE HASTALIĞI (ND)
• Aşılar aktif ve inaktif virus aşıları olmak üzere iki grupta
toplanır.
• İçme suyu ile aşılama: 40 kısım suya 1 kısım yağsız süt katılması gerekmektedir. Aşı virusu olarak HB1,Clon 30 ve LaSota en çok kulllanılır.
• Sprey veya aerosol yolla aşılama:Aşı suşu olarak LaSota,Clon 30 ve HB1 kullanılmaktadır.
• Enjeksiyonla aşılama: daha çok göğüs kasına uygulanır.
• Kanat zarına batırma ve kloaka yolu ile aşılama: az tercih edilir.
ND-IB-IBD Uygulama şekli
• 1 günlük civcivlere sprey, gaga daldırma veya burun göze damlatma yoluyla
• Daha yaşlı hayvanlarda içme suyu, göze damlatma ve aerosol yolla verilir.
MAREK
• Monovalan ve bivalan aşılar kullanılmaktadır.
• Orta virulensli MHV suşlarından ileri gelen hastalıklarda monovalan aşılar yeterlidir.
• Çok virulent MHV suşlarından ileri gelen hastalıklarda bivalan aşılar veya yeni hazırlanan klon aşılar kullanılır.
AVIAN ENSEFALOMYELİTİS (AE)
• Canlı ve inaktif aşılar kullanılır.
• Canlı aşıların hazırlanmasında 1143 suşu kullanılmaktadır.
GUMBORO (IBD)
• Canlı aşılar;mild, intermediate ve hot olarak gruplanır.
Mild aşılar:
• İmmunsupresyona yol açmazlar.
• Güvenilirlerdir.
Intermediate aşılar:
• Günümüzde en fazla kullanılan IBD aşılarıdır.
• Orta düzeyde maternal antikorları aşıp, iyi bir bağışıklık sağlarlar.
Hot aşılar:
• Orta ve yüksek düzeyde maternalantikorları aşıp iyi bir bağışıklık sağlarlar.
• İmmunsupresyona neden olabilirler.
İnaktif aşılar:
• Yağ adjuvantlı olarak tek veya kombine olarak piyasaya sürülürler.
• Canlı aşılar ile aşılanan hayvanlarda oluşan bağışıklığın etkinliğini ve süresini uzatmak amacıyla kullanılırlar.
INFEKSİYÖZ LARİNGOTRACHEİTİS (ILT)
Aşılamalarda;
• Göz-burun
• Sprey
• İçme suyu yöntemleri uygulanır.
TAVUK ÇİÇEĞİ
• Kanat zarına özel aleti ile batırlarak yapılır.
• Bacak tüylerinden 4-5 tane yolunarak, buraya aşı materyaline daldırılmış sert bir fırça ile, foliküllere ters yönde,2-3 kez sürmek suretiyle hayvanlar aşılanır.
• 7-14 gün sonra, oluşan lezyonlar değerlendirilir. Lezyonun varlığı aşının tuttuğunu ifade eder.
Aşılar Bulunduğunuz bölgedeki salgın hastalıklar göz önüne alınarak Aşı programı belirlenmelidir. Aşılar sadece uzman gözetiminde veya bilgisi dahilinde yapılmalıdır.
Bu içeriği sosyal medyada paylaşmayı unutma.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder